Nisab zakat mal penting untuk difahami oleh umat Islam. Nisab itu sendiri bermaksud harta yang telah mencapai jumlah tertentu sesuai dengan ketentuan syara’.
Secara mudahnya, nisab ialah nilai minimum harta yang wajib dizakatkan. Dalam surat At Taubah ayat 34, zakat merupakan kewajiban yang wajib dikeluarkan oleh umat Islam.
وَٱلَّذِينَ يَكْنِزُونَ ٱلذَّهَبَ وَٱلْفِضَّةَ وَلَا يُنفِقُونَهَا فِى سَبِيلِ ٱللَّهِ فَبَشِمِّ بَعَمِ
Artinya: “Dan orang-orang yang menyimpan emas dan perak dan tidak menafkahkannya pada jalan Allah, maka beritahukanlah kepada mereka bahwa mereka akan mendapat siksa yang pedih,” (QS At Taubah: 34).
Manakala zakat mal menurut Al-Furqon Hasbi melalui karyanya yang bertajuk 125 Masalah Zakat mentakrifkannya sebagai harta zakat. Oleh itu zakat mal wajib dikeluarkan kepada orang Islam yang telah mempunyai harta yang mencapai nisab dan haul serta syarat-syarat lain.
Syarat Zakat Mal
Berdasarkan penjelasan di atas, hukum zakat mal adalah wajib bagi orang yang memenuhi beberapa syarat. Sedangkan syarat zakat mal itu sendiri adalah:
- agama Islam
- Bebas
- Mempunyai harta benda yang melebihi keperluan asas
- Harta yang dimiliki sehingga nisabnya dan telah mencapai haul
Jadi, bagaimana pula dengan ketentuan nisab zakat mal? Inilah perbincangannya.
Peruntukan Nisab Zakat Mal
Memetik daripada kitab Fiqh Sunnah karya Sayyid Sabiq dan Pedoman Muslim Kaffah Harian yang dikarang oleh Dr Muh Hambali M Ag, berikut ketentuan mengenai nisab zakat mal.
1. Emas dan perak: Nisab bagi emas ialah 85 gram manakala bagi perak ialah 595 gram. Umat Islam wajib mengeluarkan zakat sebanyak 2.5% daripada harta emas dan perak mereka
2. Ternakan: Nisab unta ialah 5 dan wajib mengeluarkan seekor kambing, nisab lembu 30 dan wajib mengeluarkan anak lembu berumur setahun, manakala nisab kambing termasuk biri-biri ialah 40. kepala dan kamu perlu mengeluarkan zakat seekor kambing
3. Hasil pertanian: Nisab zakat pertanian ialah 652.8 kg. Jika bertani dengan tanaman yang diairi dengan air hujan, zakat yang dikeluarkan ialah 10%, jika tanaman itu diairi dengan peralatan, zakat yang dikeluarkan ialah 5%.
4. Perdagangan: Zakat perdagangan dikeluarkan pada 2.5% daripada nilai akhir tahun
5. Rikaz atau barang yang ditemui: Zakat rikaz atau barang yang ditemui hendaklah dikeluarkan satu perlima atau 20% daripada jumlah harta yang ditemui pada masa itu. Manakala, tiada syarat nisab dan haul kerana rikaz boleh didapati pada bila-bila masa dan di mana-mana secara tidak sengaja
6. Pelaburan: Zakat pelaburan dikeluarkan daripada pulangan pelaburan, seperti bangunan, sewa, saham, sewa, kereta, dan sebagainya. Nisab zakat pelaburan ialah jumlah pendapatan bersih setahun, manakala tahap zakat ialah 5-10%.
7. Simpanan atau simpanan: Nisab zakat simpanan atau deposit ialah 85 gram, tahap zakat yang dikeluarkan ialah 2.5%
8. Profesion atau pendapatan: Disamakan dengan emas dan perak. Maka jika gajinya mencapai nisab zakat pendapatan 85 gram emas setahun dengan kandungan 2.5% maka dia wajib membayarnya.
Faedah Mengeluarkan Zakat
Digambarkan oleh Dr Ahmad Sudirman Abbas dalam karyanya yang bertajuk Zakat, Rezeki dan Pemprosesan beserta beberapa faedah yang diperoleh daripada mengeluarkan zakat.
- Menurut agama, zakat berfungsi sebagai penghapus berbagai kesalahan dan penebus dosa
- Menjadi penolong bagi yang memerlukan dan mereka yang memerlukannya
- Sebagai bentuk kesyukuran atas khazanah yang telah diperolehi
- Dapat membersihkan aset yang belum dibersihkan dan membuka pintu rezeki
- Mampu mengembangkan dan memberi manfaat kepada muzakki
Demikian penjelasan mengenai ketentuan nisab zakat mal. Semoga ia dapat membantu dalam mengetahui maklumat tentang pusat membeli-belah zakat.